Om å stå opp … Og setja seg ned igjen
DEBATT: Dagens lesarbrev om dei private barnehagane er noko av det mest tendensiøse vi har sett så langt i den lokale valkampen.
Det er freistande å spørja om panikken no byrjar å trekka inn i dei inste gemakkane til Terje Søviknes, når Framstegspartiet med brask og bram «står opp for» dei private barnehagane.
Framstegspartiet meiner altså at det er sjokkerande at Arbeidarpartiet er usamde med Framstegspartiet om private barnehagar.
Det er sjokkerande i seg sjølv.
Ein skulle tru at Framstegspartiet hadde fått dette med seg for lenge sidan, men slik er det altså tydelegvis ikkje.
Ser ein på tabellen som Framstegspartiet illustrerer lesarbrevet sitt med, så lyder den første påstanden dei tek tak i, slik: «Kommunale og private barnehager må få like offentlige tilskudd for å kunne innfri de samme kravene til kvalitet».
Her er Arbeidarpartiet heilt ueinig, medan Framstegspartiet er einig. Dette har sjølvsagt ikkje noko å gjera med at dei private barnehagane ikkje skal levera god kvalitet, men det er ikkje det offentlege si oppgåve å stå for økonomien i dette.
Kjernen i påstanden er «like offentlige tilskudd».
Skal det vera bedriftsøkonomisk fornuftig å driva ei privat bedrift, må den same private bedrifta faktisk sørga for at det er mogleg å gjera nettopp det.
Det kan ikkje vera slik at skattebetalarane sine pengar som er betalte inn til fellesskapet, skal dryssast ut igjen til private bedrifter for at dei skal kunna gå med større overskot.
Det tyder ikkje at Arbeidarpartiet er imot offentlege tilskot til private barnehagar, men vi er altså usamde i at desse tilskota skal vera like store som til kommunale barnehagar.
Den andre påstanden i tabellen er at «Kommunale og private barnehager må få like offentlige tilskudd for å kunne tilby konkurransedyktige lønns- og pensjonsvilkår for de ansatte».
Igjen er Arbeidarpartiet heilt ueinig, medan Framstegspartiet er einig.
Nok ein gong får vi eit godt døme på at Framstegspartiet er dei som skrik høgast på offentlege overføringar til det private næringslivet.
Til liks med den føregåande påstanden er det orda «like offentlige tilskudd» som er essensen. Dette veit sjølvsagt Terje Søviknes også, men det er tydeleg at det i valkampinnspurten er viktigare med billige retoriske poeng, enn å faktisk sjå på kva som står der.
Tilsette i private barnehagar er sjølvsagt ikkje mindre verdt enn andre tilsette. Og barn i private barnehagar er sjølvsagt heller ikkje mindre verdt enn andre barn.
Men det er ikkje det offentlege si oppgåve å sørga for at dei private bedriftene går med overskot, og det er ikkje der skattepengane våre skal brukast. Dette er faktisk noko dei private bedriftene – inkludert barnehagane – må klara sjølve.
Arbeids-, løns- og pensjonsvilkår for tilsette i private barnehagar er sjølvsagt viktige, men dette området er i Noreg regulert gjennom årvisse forhandlingar mellom partane i arbeidslivet.
Det er ikkje det offentlege tilskotet som skal sørga for at dei tilsette i private barnehagar skal få ordentleg løn, ordentleg pensjon eller ordentlege arbeidsvilkår. Det er ansvaret til arbeidsgjevaren. Eit slikt ansvar har kommunen berre overfor dei tilsette som arbeider i kommunale barnehagar.
At Framstegspartiet åpenbart vil nytta offentlege tilskot og skattepengane til «folk flest» på ein måte som sørgar for større overskot til private bedrifter, får stå for deira rekning.
Det er diverre ikkje sjokkerande.
Godt val!
Jo Rune Ugulen Kristiansen
6. kandidat
Bjørnafjorden Arbeidarparti
Øyvind Straumsnes
8.kandidat
Bjørnafjorden Arbeidarparti