Avduker Mæland-skulptur på nye Flesland
Skulptur av Hysing-Dahl: Kontreadmiral Eikanger tok initiativ til ein hyllest til dei som kjempa luftkrigen.
I dag, ni dagar etter opning av ny terminal på Flesland, blir ein skultpur av Per Hysing-Dahl avduka av statsminister Erna Solberg (H) i den nye ankomsthallen. Over 100 inviterte gjestar, og tilfeldige reisande som er i hallen, er publikum.
Hysing-Dahl (1920-1989) var pilot under andre verdskrig, redda to franske agentar etter nødlanding i Engelske kanal, blei tildelt Krigskorset med sverd etter krigen og var Stortingspresident (H) på 80-talet (les meir om Hysing-Dahl på Wikipedia).
Den 2,60 meter (inkludert sokkel) høge skulpturen er laga av Vidar Bratlund Mæland og har blitt finansiert av ulike gåvegjevarar etter initiativ frå kontreadmiral Egil Jørgen Eikanger.
– Eg har alltid vore opptatt av at desse som kjempa krigen ikkje skal bli gløymd, seier den pensjonerte ubåtsjefen og tidlegare sjef for Etterretningstjenesten i Noreg, kontreadmiral Eikanger.
– Då eg tenestegjorde i Washington var tida saman med krigsveteranane dei finaste stundene eg hadde i løpet av dei tre åra,
Eit symbol på alle
Eikanger fekk med seg Stiftinga Sjømilitære Samfund «– for Sjøforsvarets tarv og utvikling». Dei har engasjert seg for å hylla krigsheltar før.
Stiftinga, som har rundt 2000 medlemmar, har blant anna jobba med å få reist skulpturen av «Shetlands-Larsen», Leif Andreas Larsen.
– Shetlands-Larsen var viktig, men han var ikkje åleine. På same måte som skulpturen av Larsen er eit symbol på alle som ytte motstand på sjøen tenkjer eg at skulpture av Hysing-Dahl er ei takk til alle som kjempa luftkrigen, seier Eikanger.
Rause gåvegjevarar
Eikanger seier han, etter å ha sett Per Ung si statue av Hjalmar Riiser-Larsen, som no står på Gardermoen, fekk ideen; «tenk om vi kunne fått eit monument også på nye Flesland, som symboliserte ei takk til alle dei som kjempa luftkrigen.»
Frå før hadde han tenkt at Vidar Bratlund Mæland kunne passa til å laga denne.
Då den pensjonerte ubåtkapteinen byrja å senda brev til både firma, institusjonar og privatpersonar som han rekna med har god råd, for å lufta ideen og invitera til å delta i finansiering av denne, var tilbakemeldingane svært positive.
– Det var privatpersonane som meldte seg først. «Dette støttar eg. Også økonomisk» fekk eg som svar frå Christian Rieber.
– Då kunne eg avtala møte i Solbakkestova på Os, seier Eikanger.
Seinare har fleire blitt del av finansieringa.
Å gjera seg kjent med oppdraget
Vidar B. Mæland tok oppdraget og fortel at noko av det han liker best er alt han lærer mens han førebur seg på sjølve kunstnaroppdraget.
– Eg har både lese og snakka med fleire familiemedlemmar av Hysing-Dahl, barn, barnebarn, svigersøner og nieser. Eg har sett på bilde av Per Hysing-Dahl og av slektningar som han skal ha likna på. Det var ikkje så mange bilde å finna, men familien har òg vore oppe på verkstaden, sett modellar av skulpturen og vore veldig hjelpsame, seier Mæland.
Noko av det første han, saman med oppdragsgjevar, skulle velja mellom vartype uniform, finstas eller flightsuit?
– Det måtte bli flightsuit. Eg set stor pris på samarbeidet vi har hatt med Vidar. Det er alltid kjekt å koma opp til Os og å diskutera alt frå idear til alternativ. Han er veldig grundig og opptatt av detaljar, sjå blant anna kor fint redningsflåten heng på utsida av låret på skulpturen, sa Eikanger då Midtsiden fekk ein snikpremiere på skulpturen.
– Den er stor, men det er òg eit stort rom. Eg er spent på korleis han tar seg ut etter avdukinga, seier Mæland, spent før dagens avduking.