Vêr ekstra varsam på isen etter snøfallet

Fredag 29. januar blei isen skilta som farbar igjen på alle dei fem vatna som Bjørnafjorden brann og redning har faste målingar på.

Sist isen var farbar var fredag 15. januar, på 4 av 5 vatn, og eit par dagar fram før ein periode med mildvêr sette dei skøyteglade på vent.

– Alle vatna hadde fredag minst 20 centimeter tjukk is, fortel Espen Storum frå Bjørnafjorden brann og redning.

Desse vatna blir målte:

• Ulvenvatnet sør (Moberg)
• Ulvenvatnet nord (Sigurdsvika)
• Banktjørno
• Gåsakilen
• Lekvenvatnet

Minst 15 cm på minst 9 av 10 hol skal til for at skiltet som seier «farbar is» kjem opp.

– Vi ser at innbyggarar måler og bruker andre vatn òg. Det er bra at folk får bruka vatn i eige nærområde.

Enkelte utrygge område

Brannvesenet set òg opp kvistar som markerer porøs eller tynn is, for eksempel der bekkar renn inn eller ut.

Etter at det i går kom rundt 30 cm med nysnø fleire stadar i Osbygda, er desse kvistane truleg godt skjulte.

– Vi køyrer ikkje ut og held markeringa ved like, så folk må vera ekstra varsame nær land.

– Det er kjekt å sjå at enkelte brukarar av isen har vore flink å kosta snø av kvistane, eller styrka markeringa med fleire kvistar.

Isvett-reglane

All ferdsel er på eige ansvar.

1. Ha respekt for isen.
Ver merksam på at isen aldri kan bli heilt sikker overalt.

2. Ikkje gå ut på is utan å kunna svømma.
Helst bør du ha prøvd å vera i isvatn, delvis for å kjenne til korleis det er, men like mykje for å kjenne til din eigen reaksjon dersom du kjem i så kaldt vatn. Kan du ikkje symje, bør du ha på deg ein form for flyteplagg.

3. Hald deg på sikker is.
Styr unna stader der du bør vite at det er svak is. Du må ikkje gå ut på is som er ujamt tjukk med ujamn bæreevne utan at du har god kjennskap til is og har trent på å oppfatte variasjonar i isen. Med kjennskap til is vil du gå utanom siv, råker, bruer, oddar, utløp, innløp, trange sund, stader der du veit det er grunnar, eller der isen akkurat har lagt seg. I forhold til is på regulerte vatn og korleis isforholda kan variere med varierande vannstand, effektkjøring osv. finn du informasjon om på www.nve.no.

4. Ver spesielt merksam på haustis, snødekka is og våris.
Nylagt is eller is som nærmar seg å gå opp, er upåliteleg. Snødekka is kan vera skummel fordi du ikkje kan sjå eller merke kor den er svak, før det er for seint. Spesielt merksam skal du vera dersom snøen har lagt seg på isen kort tid etter at den la seg. 30 cm snø isolerer og gjer at isen ikkje legg på seg.

5. Bruk alle sansane når du går på isen.
Isen gir lyd frå seg. Høge og korte lydar er eit varsel om tynn is. Kvit eller grå is er svakare enn mørk is (gjeld ikkje vårisen) og blank is. Is på saltvatn er svakare enn is på ferskvatn.

6. Gå fleire i følgje.
De representerer ein redningsmolegheit for hverandre. Går de litt spreidd, vil de fordele vekta over ei større flate, samtidig som ikkje alle vil gå igjennom på éin gong.

7. Ta med deg skikkelig og tilstrekkelig sikringsutstyr.
Dette må sjåast i høve til erfaring og kva type tur du er på. Ein godt festet sekk med skiftetøy pakket i vanntett pose, gir oppdrift. Ispiggar er obligatorisk. I tillegg bør du ha ei kasteline med deg.

8. Viss du går igjennom isen, ikkje få panikk.
Tenk klart, og sjansane aukar for at du kjem deg opp igjen. Forsøk å halde hovudet og øvre del av kroppen mest mogeleg over vatn. Dette vil redusere nedkjøling og auke overlevingsmoglegheiten. Kjem du under isen, leit deg fram til der isen er mørkast, der er det ope vatn. Søk alltid etter å komme opp i den retningen du kom fra før du gjekk gjennom. Bruk ispiggar, tollekniv, stav eller ein spiss gjenstand for å hogge tak i isen, og hjelp til med kraftige spark.

9. Viss andre går gjennom isen; hald avstand.
Bruk såkalt forlenga arm. Helst ei redningsline, livreddingsbøye eller anna du kan kaste bort til den i vatnet. Har du ikkje dette, trekk deg fram på magen og rekk ut ein ski, skistav, eit belte, ei grein etc. Sørg for ein form for forankring så ikkje du blir dratt uti.