Søviknes sitt første - og neste - døgn som statsråd
Olje- og energiministeren fortel kva som er uvant, kvifor han vil terga Per Sandberg og kva han tidleg har konkludert med som ei viktig oppgåve.
Tysdag ettermiddag 20. desember Os blei Terje Søviknes presentert som ny olje- og energiminister.
Frå pressekonferansen starta klokka 17 blei Søviknes tilgjengeleg for pressen til rundt 19.30.
– Så var det middag eller fleire møte?
– Nei, så var det på hotellet for å lesa. Det er mykje å setja seg inn i, seier arbeidshesten frå Os.
Gratulasjonane hagla
Via tekstmelding og sosiale media har det kome tett med gratulasjonar, allereie frå dei første spekulasjonane søndag kveld.
– Det har blitt mange fine ord og eg er veldig takksam.
Meldingar har kome frå både politikarar frå ulike parti, osingar, privatpersonar frå andre stadar i landet og frå næringsaktørar.
– Også gamle bekjente har sendt melding, der har vore overveldande og veldig hyggeleg.
Quiz på TV
Tysdag kveld las han til 2 om natta, natt til fredag, heime i Os, blei det endå seinare.
– Onsdag morgon starta klokka 6, på plass i God Morgen Norge på TV 2 klokka 7, hos NRK klokka 7.45 og direkte tilbake til Nyhetskanalen på TV 2.
– Det er mange spørsmål å svara på frå start, så då er det greit å, ved sidan av politiske synspunkt, å kunna svara greit på faktaspørsmål.
Med 170 tilsette under seg
Etter tre rundar på TV blei pressen halden på avstand, i alle fall nokre timar.
– Då var det opp i departementet og helsa på dei fire avdelingane, seier Søviknes, som no leiar 170 tilsette i olje- og energidepartementet.
– Dette blei uvant
– Korleis er førsteinntrykket?
– Det første som slo meg er at dette blir uvant. Som ordførar har eg følt at eg har hatt full kontroll på dagane mine og på gjeremåla, alt frå møte til bestilling av reise.
– Her har eg eit stort apparat rundt meg, og langt fleire faktorar som styrer dagane mine. Det er uvant, men det gir òg ein tryggleik.
Mens fleire andre departement har ei litt blanda leiing av Frp- og Høyre-folk er olje- og energidepartementet med både statsråd, rådgjevar og statssekretærar frå same parti.
– Dei er også erfarne folk, rådgjevar Elnar Remi Holme og statssekretærane Kjell-Børge Freiberg og Ingvil Smines Tybring-Gjedde.
– Freiberg kjenner eg frå før, frå tida då han var ordfører i Hadsel kommune.
Flygande start på 2017
Søviknes blir heime heile jula, men vil halda fram med å studera det nye faget sitt. Måndag 2. januar går turen over fjellet og tilbake til det nye kontoret sitt.
– Året startar med strategikonferanse med heile regjeringa. Då skal vi vera to dagar på Gardermoen.
Det blir valkamp parallelt med ny jobb for Søviknes framover.
– Det blir mykje reising framover, ikkje berre til 15-20 konferansar eg skal delta og tala på, men eg vil ha meg ein skikkeleg turné.
Statsråden vil, i tillegg til å møta leiinga i dei største arbeidsgjevar- og arbeidstakarorganisasjonane, tidleg blir kjent med verksemdene innan energi, olje og gass.
Vil terga Per Sandberg
– Turneen må nok delast opp i nokre bolkar, eg vil besøka firma frå sør til nord, ikkje berre innan olje, gass og fornybar energi, men leverandørbransjen.
Partikollega, nærings- og fiskeriminister Per Sandberg, blir terga litt av Terje.
– Han trur han leiar den nest største bransjen i Noreg, men fiske er nok på tredjeplass. Leverandørindustrien til olje og gass er endå større, seier Søviknes, som sjølv er registrert som yrkesfiskar.
Grøn, norsk oljeindustri?
Mens han på fleip rakkar ned på andre bransjar er han alvorleg når han snakkar om petroleum.
– Eg har konkludert med éin ting; eg har ein stor pedagogisk jobb å gjera når det kjem til det å kommunisera dei store linjene om petroleum, CO2, kvoter og utslepp. Her har det ein eller annan stad på vegen vore ei kortslutning når det kjem til det offentlege ordskiftet, meiner Søviknes.
– Kven sitt ansvar er det å redusera forbruket for å nå klimamålet i Paris-avtalen, produsenten eller forbrukar? Enkelte trur at det berre er til å stenga ein brønn, eller lata vera å produsera ein brønn, så går utsleppa ned.
– Sånn er det ikkje. Ansvaret ligg, ifølgje avtalen, på forbrukar. Noreg har ansvar for å halda utsleppa nede i produksjonen, og der er vi gode, med cirka halvparten av utsleppa som snittet for Europa.
– Med andre ord, dess større del av verdsmarknaden som blir dekka av norsk olje- og gassproduksjon dess betre for miljøet.
– Behovet er stort og vil vera der i fleire tiår framover. Grunna blant anna folkevekst og auka mengde folk med høgare levestandard, er behovet også aukande.
Det er venta at etterspurnaden etter olje, i 2040, vil vera 111 millionar fat om dagen, opp 21 millionar fat frå i dag, ifølgje Teknisk Ukeblad.
– Vi har berre henta opp 1/3 av gassen vår, og vi leverer 25 prosent av det totale gassforbruket i Europa. Vi skal leva av olje og gass i mange år framover, og det er viktig å få fram, ikkje minst for alle dei mange unge som skal rekrutterast til bransjen.
Stor, fornybar produksjon
I Noreg er 98 prosent av all straumforsyning fornybar og klimavennleg.
– Dette er i hovudsak vasskraft, men det skjer mykje spennande innan andre fornybare energikjelder, seier mannen som bestilte Noregs største solcellepanel til kunst- og kultursenteret Oseana.
– Desse aktørane og selskapa er naturlegvis blant dei eg vil besøka på turneane mine på nyåret.
– I 2016 åleine, som er det året med størst utbygging av anlegg for fornybarenergi på 25 år, er det laga nok fornybar energi-produksjon til å dekka heile straumforbruket til Akershus fylke.
Utbygging av kraftlinjer er òg energiministeren sitt ansvar, både internt i Noreg og til eksport.
Arbeidsplassane
Som vestlending har Søviknes god kjennskap til både enkeltpersonar, familiar og firma som har fått det vanskeleg i tida etter at oljeprisen stupte.
– Korleis kan politiske grep raskt påverka sysselsetjinga i bransjen.
– Barensthavet er spennande, men i mellomtida er det fleire små funn innan rekkevidde for dagens installasjonar. Desse kan vera lønsame å produsera på no, mens vi har infrastrukturen der. Seinare kan det vera for seint, småfelta er gjerne ikkje lønsame om du skal ut igjen i havet og rigga deg til på nytt.
– I januar er det tid for TFO (tildeling av førehandsdefinerte område). Her kan vi opna fleire område. Prosessane etter at dette er gjort er ikkje så raske at dei umiddelbart sender fleire ut i jobb, men vi er i det minste på rett veg.