På innsida av Ohara
Bildeserie: Til hausten byrjar prøvedrift av Os kommune si rekordstore investering.
Prislappen nærmar seg ein halv milliard for Os hovudreinseanlegg for avlaup (OHARA), ein serie av prisauke som har vore drøfta i fleire politiske møte det siste halvanna året. Men korleis går det med bygginga av Ohara, som blant anna består av ein hall på 3600 kvadratmeter og to tunellar på 600 og 950 meter?
• Les òg: Os sin nye 3600 kvadratmeter nye fjellhall (2016)
Grete Nesheim er vår guide på turen. Ho har no teke stafettpinnen vidare etter Johannes Håkonsund som prosjektleiar.
Nesheim byrja å jobba på Ohara-prosjektet i desember 2016, og har tidlegare 20 år som brannsjef i Kvinnherad kommune bak seg.
Ei maurtue
– I desse dagar går det tre entreprisar samstundes, fortel Nesheim;
– Bygg, VVS og VVA er éin, prosessanlegget er ein, og til sist har vi arbeidet med alt det elektriske som skal på plass. På det meste har vi hatt 45-50 arbeidarar i sving her nede på same tid, men nett no ligg vi på 25-30 i arbeid kvar dag.
På veg ned i tunellen treff vi fleire arbeidslag som held på med sine oppgåver - det står liftar og utstyr klart til montering overalt. Ein lastebil frå eit lokalt betongfirma passerer oss, og ei stor gravemaskin står parkert klar for nye oppdrag.
– Før jul vart sjøledningen frå Os hamn lagt ut til Kuhnlevika, til hausten skal vi i gang med prøvedrift. Leidningen som ligg i sjøen er ikkje kopla på enno, men grunna all innfestinga til bølgebrytarane var det viktig for oss å få på plass leidningen vår allereie no.
Kranselag?
Nesheim fortel vidare at det i tida framover vil koma på plass meir og meir utstyr som skal monterast i den store reinsehallen som er på imponerande 180 meter lang og 20 meter brei. Etterkvart som dei ulike komponentane kjem på plass, vil desse bli testa individuelt før den store dagen kjem og alt skal samkøyrast.
– No byrjar det etterkvart å ta litt meir form her nede. Mesteparten av betongarbeidet vart utført før jul, og arbeidet med å innreia tek no til.
– I tunnellverda - korleis gjer ein det med kranselag for å markera milepælar, til dømes når «taket» er på plass?
– Nei, det er vel ikkje så vanleg med kranselag under jorda, men det vart markert med kake til alle då vi var ferdige med hovedtyngda av betongarbeidet.
Inn - og ut via Kuhnlevika
Sjølve reinsehallen med prossanlegget er delt i to - horisontalt. Under golvet er det støypt store basseng og kanalar, og det vert no montert alle dei ulike tekniske installasjonane som skal syta for å reinsa kloakken til osingane.
– Det var eit solid løft å få på plass de to skrupumpene som skal løfta vassmengdene dei siste meterane inn i hallen, fortel Nesheim.
Kloakken kjem til reinsing i Ohara via fleire røyr frå ulike stadar i bygda, men hovedtyngda kjem frå sjøleidningen som går få Os hamn og i land i Kuhnlevika.
Sjølve reinsinga er delt i tre ulike fasar; forbehandling - kor grove rister gjer jobben, flotasjons-reinsing med store basseng og til slutt slambehandling i siste del av hallen.
• Les òg: Har du sett lyset på Liafjellet?
– Når kloakken har vore gjennom desse tre prosessane vert dei reinsa vassmengdene førd ut på 70 meters djupne i fjorden via den 950 meter lange tunellen dei kom opp gjennom frå Kuhnlevika. Slamavfallet vert samla i konteinarar som vert henta og tekne vidare til behandling i Rådalen.
– Ohara er verkeleg eit anlegg for framtida, og på det meste kan anlegget prosessera 600 liter vatn i sekundet. I tillegg er det òg teke høgde for ei eventuell utviding med nytt reinsetrinn til anlegget.