Kor mange skal vi ta?

Det blei ein litt merkeleg debatt å observera frå bakre benk då kommunestyret tysdag handsama spørsmålet om kor mange flyktningar Os kommune skal ta imot kvart år.

Integrerings- og mangfaldsdirektoratet (IMDI) har bede Os kommune ta imot 20 flyktingar kvart år i 2015 og 2016. Dette som del av ein nasjonal dugnad for å få busett 10.000 flyktningar som har har fått innvilga lovleg opphald i Noreg. At IMDI ikkje ber Os ta imot fleire, skuldast at kommunen har ei relativt stor arbeidsinnvandring samanlikna med andre kommunar.

Kommunen si fageining, flyktningetenesta, førebudde saka for politikarane og fortalde om ei vellukka integrering i Os, kor kommunen til og med sit att med eit økonomisk overskot når ein ser integreringa over dei fem åra ein får statleg tilskot.

Likevel vil dei ikkje ta i mot fleire enn 10.

Årsaka er enkel: Då er dei ikkje sikre på at dei klarar å gjera ein like god jobb.

Overraskande nok, eller kanskje ikkje om ein har følgd behandlinga av saka gjennom tenesteutvalet og formannskapet, var ikkje posisjonen med Frp og H samde med fageininga.

– Vi ser at det har vore eit overskot i flykningetenesta, men er det rett at dei skal gå med overskot?

– Då må vi vera humane og bruka det på fleire flykningar som treng ein stad å bu.

– Frp/H gjer derfor framlegg på at vi tek imot 15 kvart år, totalt 45 dei kommande tre åra, fortalde varaordførar Marie Bruarøy (H) på vegne av posisjonen.

Ikkje like overraskande var det at Helge Olav Nygard frå KrF ville auka talet. KrF tok allereie i 2013 til ordet for å auka talet gjennom ein interpellasjon til kommunestyret.

I det som nok var kveldens mest treffsikre innlegg frå talarstolen peika Nygard på at det ved årsskiftet var 51,2 millionar menneske på flukt. Noreg har sagt ja til å ta imot 10.000 av desse, medan land som Libanon, Jordan og Tyrkia ligg på topp over mottaksland med mellom 490.000 og 740.000 registerte flykningar i 2013.

– I Noreg kan vi i motsetnad til mange av dei andre mottakslanda, gje dei den tryggleiken dei manglar.

– Vi tek imot berre halvparten av det IMDI ber oss om. Det er difor vi blir trekt fram som vellukka.

– Dette handlar om solidaritet, både i høve flyktningane, men òg i høve dei andre kommunane, som om ikkje vi tek imot det IMDI ber oss om, må ta vår byrde, påpeika Nygard.

– På vegne av KrF og Ap foreslår eg difor at vi tek imot 20 flyktningar kvart år, til saman 60 personar.

– I tillegg forslår vi å ta imot fire mindreårige einslege flyktningar som eit éingongstilfelle for å hjelpa denne sårbare gruppa.

Både Laila Reiertsen (Frp), Lars Atle Skorpen (Ap) og Ingrid Netland (Sp) takka Nygard for eit engasjerande og godt innlegg.

Dei to siste appellerte til sine medrepresentantar i kommunestyret om å lytta til eige hjarte.

– Dette handlar lite om politikk. Det handlar om kva menneske du er, kva verdiar du står for, kva romslegheit du har.

– Vi evner å ta imot 20. Dette er vi flinke på. Eg håper kvar og ein av dykk tek eit oppgjer med dykk sjølv. Er eg mest politikar eller er eg mest ein raus osing, spurde Skorpen retorisk.

Netland gjekk endå lengre og sa ho skjemdes av å bu i verdas rikaste land og av å vera osing.

– Det einaste dei ber om er å få eit betre liv. For nokre egoistar vi er.

– Med eit så lite kvantum så er det ikkje noko problem med å lykkast. Det handlar om vilje og holdningar, tordna Netland.

Dette fekk ei såra Marie Bruarøy til å be om ein replikk.

– Empati og medkjensle har vi alle, men vi har òg eit ansvar for at dei som blir sendt til Os får god nok kvalitet på det tilbudet vi gjev dei.

– Difor er vi skeptiske til å dobla talet, men ser at vi kan gje eit godt tilbod til fem fleire enn det vi tar imot i dag.

– Vi skal gje dei ein plass å bu, ein skuleplass, barnehageplass og det dei treng. Vi har eit sakgrunnlag kor fagtenesta har uttalt seg og vi skal vera 150 prosent trygge på at vi klarer å levera godt nok.

Det som på mange vis gjorde at debatten blei spesiell å følgja frå bakre benk, var då rådmannen, etter at ordføraren hadde sett strek, kom med ei bekjenning.

– I budsjettet for 2015 har vi allereie drista oss til å ta imot 20.

– Eg forstår flykningetenesta sitt ønskje om å gjera ein god jobb, og det er ei utfordring med å skaffa dei bustad.

– Men budsjettrammene er kanskje slik at vi har sjanse til å ta utfordringa frå IMDI, sa rådmannen, til noko som likna hakaslepp frå fleire av representantane.

Her hadde KrF kome med eit innlegg som trefte godt og andre hadde oppmoda kvar enkelt politikar å lytta til hjartet, å vurdera å auka frå administrasjonen i kommunen sitt forslag om 10, å auka frå posisjonen sitt forslag om 15 og kanskje opp til 15+4 eller til og med KrF og Ap sitt forslag om 20+4.

Stemninga såg ut til å ha blitt ekstra hjartevarm i kommunestyresalen. Og så kjem rådmannen og seier at det allerie er duka for 20, dobbelt så mange som hans eiga eining, flyktningetenesta, anbefaler. Midt i den politiske argumentasjonen kring 15, 20 eller 20+4. Det at rådmannen blanda seg inn på den måten såg ikkje ut til å falla i god jord hjå politikarane.

No blir dette berre spekulasjonar frå journalisten si side, men hadde ikkje rådmannen kome med sitt utsagn til slutt trur underteikna at eit framlegg om 15+4 hadde blitt fremja og at det kunne blitt fleirtal for det. Dei fire mindreårige som eit éingongstilfelle. Men slik blei det ikkje.

Fleirtalet med Frp/H gjekk for 15 per år. Tilleggsforslaget om dei fire mindreårige flykningane fekk 17 røyster (opposisjonen og ei einsleg stemme frå Høgre).