Dei populære leikekameratane

I tenesteutvalet onsdag møtte barnehagefagleg rådgjevar Irene Ullensvang med «ein heil delegasjon» barnehagestyrarar og tilsette. I tillegg steppa politikar og styrar i Øyane, Kjersti Ellingsen, som var vara for Susanne Sperrevik (H), vekk frå bordet og inn som gjest.

Dei ville fortelja politikarane om korleis prosjektet «leikeressurs» har fungert, tre år etter at dei første gruppene med gutar i ungdomsskulealder byrja å jobba i barnehagar i Os.

Kort oppsummert:
• Gutane (8. - 10. klasse) jobbar to dagar i veka i ein periode på 7 veker og tener til saman 1619 kroner.
• Det er svært mange søkjarar til jobben.
• Barnehageungane synest det er veldig kjekt med besøk av leikekameratane.
• Barnehagane er nøgde med dei tilsette og med ordninga.

– Prosjektet er litt tidkrevjande, men det er kjekt, og vi trur det er viktig, seier pedagogisk leiar Joris van der Meyden.

– Kjem det ingen vaksne i dag?

Representantane frå barnehagane fortalte i tur og orden om kor nøgde dei er med ordninga - og med ungdomane som dei har hatt tilsett desse åra.

Nokre litt morosame episodar har det vore òg, som i Øyane, der lokalsamfunnet er rimeleg oversikteleg, og nokre av ungane på fritida hadde gått og ringt på til ungdomen for å høyra om han ville koma ut og leika litt på ettermiddagen òg.

Nøtteliten har, ved sidan av å delta i leikeressurs-prosjektet, prioritert gutar også når det kjem til studentar og vgs-elevar i praksis. Menn blir kanskje oppfatta som litt annleis enn kvinner, også når dei er eldre, i alle fall i denne situasjonen:

– Den eine dagen var det sånn at vi hadde tre menn på jobb, og alle var på same avdeling (dette var om morgonen, altså før dei unge leikeressursane hadde kome, red mrk).

– Vi vurderte å fordela dei utover, men tenkte vi heller skulle lata det vera sånn. Etter ei stund kom ein av ungane og spurde «kjem det ingen vaksne i dag», fortalde styrar Ingvild Vevle Chyba.

I Skeisbotnen barnehage hadde dei oppdaga noko anna interessant mens dei hadde leikeressursane på jobb.

– Først vil eg seia at ungane jublar når dei kjem, og ungdomane er veldig ansvarsbevisste, og er raske med å melda frå om dei kjem litt for seint eller om dei er sjuke den dagen. Eg trur òg dei opplever mykje meistring, for dei er så flinke og får til så mykje, i tillegg til at dei er veldig populære.

– Så såg vi noko kjekt. Barnehagen har fått inn noko Lego Friends, leikar som ungane såg på som jenteleikar, og som damene lenge har prøvd å overbevisa dei om at alle kan bruka. Men så kom ungdomsskulegutane og byrja å bygga med desse rosa klossane, og då var det plutseleg greit.

Mål: Å firedobla talet på menn i barnehagane i Os

Overordna mål for prosjektet er å styrka likestilling i det pedagogiske arbeidet i barnehagane både på kort og på lengre sikt. Barnehagane skal gjenspegla samfunnet og eit av måla har vore at 20 % av dei tilsette i barnehagane bør vera menn.

Utviklinga har vore slik dei siste åra:
Heile landet: Ei auke frå 8,7 til 9,2 % frå 2014 til 2017 (per 15/12)
Hordaland: 8,0 - 8,2 %
Os: 4,2 - 5,3 %

– Vi gler oss over auka, men vi ligg framleis eit stykke bak snittet for fylket og resten av landet, seier Ullensvang til Midtsiden etter møtet.

– I tilsetjingsprosessen kan vi ikkje driva med diskriminering, barnehagane må tilsetja kandidaten dei synest er best eigna. Det er fleire kvinner enn menn som tar pedagogisk utdanning, då blir det òg fleire kvinner blant søkjarane. Men det skal òg vera ei positiv trend når det kjem til høgare utdanning, at det er ei auke av menn blant studentane.

– Er det berre gutane i barnehagen som gler seg over å ha gutar som leikekameratar, eller er dette med fleire gutar og menn noko jentene òg synest er stas? spurde Tore Kleppe (Frp).

Barnehagane var tydelege på at også jentene har glede av fleire mannsfigurar i barnehagen, og allereie før dei rakk å svara tok ordførar Marie L. Bruarøy (H), også ho i tenesteutvalet som vara, ordet.

– Eg har to jenter, dei synest det er kjempekjekt med desse gutane som kjem og leiker med dei.

Gøy, lærerikt og litt vanskeleg

Os kommune og barnehagane synest det er litt keisamt å ikkje kunna tilby jobb til alle ungdomane som søkjer, men gler seg over at interessa for denne jobben er så stor.

– Eg var veldig spent før vi gjekk i gang med dette, før vi hadde første presentasjon ute på ungdomsskulane. Om eit lite fleirtal av ungdomsskulegutane hadde ytra seg negativ om prosjektet så kunne det fort blitt sånn at ingen eller veldig få ville søkja.

– I staden blei dette noko som mange synest er bra, og no ser det ut til at ungdomane har bestemt seg for å søkja allereie før vi er ute på årets orienteringsrunde til elevane.

Det nærmar seg 120 ulike ungdomsskuleelevar som har hatt jobb som leikeressurs. Barnehagane fortel at dei set ekstra pris på dei søkjarane som ser ut til å ha skrive søknaden sjølv, og som kjem og leverer den personleg.

Ved sidan av at barnehagane får denne gode hjelpa av elevane, og kanskje på sikt aukar rekrutteringa til bransjen, er det mykje læring i dette også for ungdomen sin del.

To av ungdomane som har vore i jobb, Adrian Onstad Ottervik og Emil Berge Laastad (8 A Os ungdomsskule), var med i møtet.

Dei blei intervjua av barnehagestyrar:

– Kvifor søkte de på jobben?

– For å prøva noko nytt. Og for å tena pengar.

– Kva liker de best i barnehagen?

– Å leika med ungane.

– Er jobben lett eller vanskeleg?

– Det som er vanskeleg er når alle ungane vil forskjellige ting.

– Blei det som de hadde tenkt før de starta i jobben?

– Det blei litt vanskelegare. Ungane løper mykje rundt og dei høyrer som oftast ikkje etter.

– Kva har de lært av jobben?

– Å vera tolmodig.

Noko for framtida - noko for Fusa?

Ordførar Bruarøy lurde på om tiltaket kunne gjerast meir permanent, ikkje berre med to periodar på sju veker i året.

Først fekk Os kommune midlar frå fylkeskommunen til prosjektet, så har dei valt å finansiera det vidare sjølv.

– Det handlar litt om kostnadar, sa Ullensvang.

– Kostnadane er små, dette er eit verdifullt prosjekt, kom det frå kommunalesjef Line Rye.

Likevel er det mogleg at det ikkje blir opptrapping frå 2 x 7 veker.

– Det er fleire faktorar som speler inn, som korleis det passar med dei heime, med skulen (sjølv om elevane jobbar på fritida) og kor tid elevane har det travelt med eksamen og andre store prøvar, sa Kjersti Ellingsen.

Eirik André Hesthamar (Frp), som var inne som vara for leiar Emil Brimsholm (H), lurde på om Fusa kommune deltar i same prosjekt, og om det var fleire kostnadar knytt til prosjektet enn løn til gutane.

– Nei, løn er så og seia einaste kostnad. Fusa har ikkje deltatt i prosjektet, men det er forholdsvis enkelt å køyra det i gang der inne òg.