– Bildet vil endra seg
Bjørnafjorden kommune: Ordføraren har bestemt seg. Skal ein dømme ut frå stemninga på folkemøtet heller osingen òg mot å seia ja til Fusa.
Bildeserie:
Onsdag inviterte kommunen til folkemøte om kommunereforma og ei eventuell ny Bjørnafjorden kommune. Frammøtet var ikkje like stort som i Fusa, men engasjementet var bra. Skal ein dømme ut frå kommentarane og stemninga er osingane for å gå saman med Fusa.
– Verda kjem til sjå annleis ut i framtida enn det den gjer i dag, vi veit ikkje kva vi får anten vi vel å gå saman med Fusa eller stå aleine.
– Det er ting på gang i andre kommunar som vil vera med på å endra heile bildet, forklarte ordførar Terje Søviknes og viste kartet over Hordaland slik stemninga ser ut no.
Der viste han ei ny Nordhordaland kommune med Lindås, Meland og Radøy (28567 innbyggarar), Askøy (28490 innbyggjarar), Fjell, Øygard og Sund (36747 innbyggarar, Odda, Ullensvang og Jondal (11442 innbyggjarar). Om Os og Fusa går saman blir vi per no 23723 innbyggarar.
– Slik eg les bildet no er det ikkje realisme i alternativet nord for Bergen med Bergen, Osterøy, Vaksdal og Samnanger. Men dette bildet viser at det er endringar på gang.
– Dynamikken viser at det vil bli større og sterkare frontkommunar nord og vest for Bergen. Dette vil endra maktbalansen både inn mot Bergen og mot fylket. Eg trur difor det er lurt å også få ei stor og sterk kommune sør for Bergen ved at Os og Fusa går samen.
Hipp som happ økonomisk
Mykje av kommunereforma handlar om økonomi. Ifølgje analyser kommunen har gjort kjem Os ut omtrent likt økonomisk anten ein står aleine eller slår seg saman med Fusa.
– Om vi held fram som eigen kommune, så vil vi få reduserte inntekter på 4-6 millionar kroner som følgje av det nye inntektssystemet. Det er nok håndterbart med dei store budsjetta vi har.
– Slår vi oss saman med Fusa, så vil ikkje den nye Bjørnafjorden kommune få eit like stort veksttilskot som Os gjer i dag. Foreløpige analyser syner at vi også der vil tapa 4-6 millionar kroner samanlikna med i dag.
– Uansett kva vi gjer, så kjem vi om lag likt ut økonomisk, påpeika Søviknes.
Opnar for vekst
Ordstyrar Marie Bruarøy opna etter Søviknes si innleiing opp for innspel og kommentarar får salen.
Tidlegare kommunestyrerepresentant for Ap, Norvald Skåtøy, peika på at om Os blir ståande åleine kan det vera vanskelegare å stå imot ein ekspansjon frå Bergen.
– Klarer vi å få til ein god kommunikasjon mot Fusa opnar det seg store arealer for vekst og næring. Difor er det ei viktig forutsetning med god kommunikasjon med Fusa i framtida, påpeika Skåtøy.
– Veksta kjem først og framst i randsonen rundt Bergen. Jo betre kommunikasjon, jo lengre ut vil veksten koma. Då er det heilt riktig som du peiker på at arealet i Fusa kjem til sin rett.
– E39 Svegatjørn-Rådal er ikkje viktig berre for osingane. Den er òg viktig for pendlarane som bur i Fusa.
Konkurranse mellom kommunane
Ein av dei andre i salen lurte på kva Fusa hadde å tilby Os.
– For meg har det vore ein modningsprosess. Men eg har kome fram til at regionen samla sett er betre tent med å stå samla. Det vil arealmessig gje ein større eining med vekstpotensiale i generasjonar.
– Eg trur det òg kan vera sunt for dynamikken, sa Søviknes, og viste til kartet om kva som ser ut til å skje rundt Bergen.
– Eg trur på konkurranse, også mellom kommunane. Det handler om å kunne tilby dei beste tenesten, lågast mogleg gebyrnivå og å kunne tilby etablerarar, både næring og privatpersonar, gode areal. Vår ein likeverdige kommunar i areal og folketal vil det betre dynamikken mellom kommunane, også i konkurransen mot Bergen.
– Eigedomsskatten har byrja å bli eit stort fortrinn for Os i kampen om næringsetablering og bustadetablering. No høyrer eg at Askøy vurderer å innføra det. Då vil vi, og ein eventuell Bjørnafjorden kommune, bli den einaste kommunen som ikkje har eigedomsskatt. Det vil vera eit stort fortrinn i kampen om nærings- og bustadetablering, argumenterte Søviknes, som ikkje fryktar at Fylkesmannen vil teikna Os inn i Bergen om ikkje Os og Fusa slår seg saman.
– Alle signal vi har fått er slik vi har skissert. Det er fornuftig å byggje opp sterke frontkommunar rundt Bergen. Det som kan bli interessant er om Os og Fusa no seier ja, kva vil han då gjera med Tysnes, eller Stord og Fitjar.
Det er kulturforskjellar
Den einaste, med ei litt kritisk røyst, var Jan Sverre Nesbø, som presenterte seg som halvt fusing.
– Eg får ikkje dette til å gå heilt opp. Kva skjer i krinsane i Os når vi skal betala for eldreomsorga i Fusa om 10-15 år. Kva har dette å seie for SFO-en i Strøno eller barneskulen i Hegglandsdalen?
– Eg skjønner problemstillinga. Vi har ikkje vore så djupt ned i den. Men du eksemplifiserer det godt. Alt anna likt, er det ei grei vurdering å gjera, men eg er meir optimistisk på framtidas vegne. Eg trur du vil få ein litt anna dynamikk i ei ny kommune, enn den du har i dag.
– Det er ikkje tvil om at det er kulturforskjellar mellom Os og Fusa, både i den kommunale organisasjonen og dei politiske miljø. Vi har hatt våre fighter sentrum mot krinsane. Der inne sloss alle bygdene mot kvarandre innimellom, men samstundes er det 3900 frå Fusa og 20.000 frå Os som skal slåast saman. Eg har tru på at vi skal klara det.
Les òg: Os + Fusa - for dummies